خبر های روز ایران و جهان

در بحبوحه نگرانی‌های فزاینده از ناتوانی آمریکا در کاهش تنش‌ها در خاورمیانه، برخی از متحدان اصلی واشنگتن در منطقه خلیج فارس تصمیم گرفته‌اند سیاست خود را تغییر دهند و تعاملات خود با ایران را به طرز چشمگیری افزایش دهند. این چرخش استراتژیک کشورهای عربی، به ویژه در تلاش برای جلوگیری از یک جنگ گسترده منطقه‌ای و مهار درگیری‌های رو به افزایش، آشکارا به چشم می‌آید.

با وجود سفرهای پی‌درپی مقامات آمریکایی به منطقه، از جمله یازدهمین سفر آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، به خاورمیانه، به نظر می‌رسد کشورهای عربی دیگر به راه‌حل‌های واشنگتن برای کاهش تنش‌های منطقه‌ای چندان امیدوار نیستند. بلینکن تلاش داشت از فرصت حمله به یحیی سنوار، رهبر حماس، استفاده کند تا زمینه‌ای برای آتش‌بس در غزه فراهم کند. اما این تلاش‌ها به دلیل بی‌اعتنایی اسرائیل به درخواست‌های واشنگتن و ادامه جنگ‌هایش در غزه و لبنان، با ناکامی مواجه شده است.

در حالی که رژیم صهیونیستی مدعی است در حال آماده‌سازی پاسخی به شلیک صدها موشک از سوی تهران در اوایل اکتبر است، برخی از کشورهای عربی حوزه خلیج فارس به طور ضمنی سیگنال‌هایی از بی‌طرفی ارسال می‌کنند. این در حالی است که آن‌ها همواره با نفوذ منطقه‌ای ایران بدبین بوده‌اند و نگرانی‌های مشترکی با اسرائیل درباره حمایت تهران از گروه‌های غیردولتی داشته‌اند.

دیپلماسی فشرده ایران در منطقه

طی ماه‌های اخیر، ایران به شکل فعالانه‌ای تلاش کرده تا موضع کشورهای عربی را در قبال درگیری‌های خود با اسرائیل بسنجد. عباس عراقچی، دیپلمات ارشد ایرانی، در جریان یک کارزار دیپلماسی فشرده، با مقامات عالی‌رتبه عربستان سعودی، اردن، مصر، قطر، عمان و بحرین دیدار کرده است. این رایزنی‌ها نشان‌دهنده تحولی در روابط تهران با همسایگان عربی‌اش است.

در دیداری نادر، محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، در ریاض با عراقچی دیدار کرد. این دیدار که سومین ملاقات مقامات ارشد ایران و عربستان در یک ماه اخیر بود، نشان‌دهنده جت بت دو طرف برای تعاملات بیشتر است. عراقچی همچنین پس از دیدار با ولیعهد کویت، اعلام کرد که کشورهای عربی به ایران اطمینان داده‌اند که از خاک و حریم هوایی آن‌ها برای حمله به ایران استفاده نخواهد شد.

ترس از شعله‌ور شدن آتش جنگ منطقه‌ای

کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی، که از دهه‌ها پیش رقیب ایران بوده‌اند، اکنون به دنبال بی‌طرفی و کاهش تنش‌ها هستند. این کشورها با نگاهی به منافع اقتصادی و امنیتی خود، از ورود به یک جنگ تمام‌عیار منطقه‌ای هراس دارند. سینزیا بیانکو، عضو شورای روابط خارجی اروپا، می‌گوید که اولویت این کشورها این است که مستقیماً در هیچ درگیری عمده منطقه‌ای دخالت نکنند و خود را به رابط‌های مفیدی برای هر دو طرف تبدیل کنند.

اقدامات اخیر اسرائیل در غزه و لبنان، به‌رغم استقبال برخی کشورهای عربی خلیج فارس از تضعیف حزب‌الله و حماس، نگرانی‌های بیشتری را در مورد پیامدهای گسترده‌تر جنگ به وجود آورده است. کارشناسان معتقدند که اسرائیل با بی‌پروایی خود می‌تواند منطقه را به سمت یک بحران بزرگ سوق دهد که نتیجه آن تهدید منافع بلندمدت کشورهای عربی خواهد بود.

بدبینی به حمایت آمریکا و جست‌وجوی مسیرهای جدید

کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، که برای سال‌ها به حمایت نظامی و امنیتی آمریکا متکی بوده‌اند، اکنون نسبت به تمایل واشنگتن برای محافظت از آن‌ها تردید دارند. امارات متحده عربی و عربستان سعودی، به‌ویژه پس از تجربیات ناامیدکننده‌ای مانند خروج حوثی‌ها از لیست تروریستی آمریکا و عدم واکنش قاطع واشنگتن به حملات اخیر، به این نتیجه رسیده‌اند که باید مسیرهای دیپلماتیک جدیدی را برای تضمین امنیت و منافع خود در پیش بگیرند.